„Sukces przychodzi jedynie dla tych,
którzy działają,
podczas gdy pozostali oczekują jego nadejścia”
Thomas Alva Edison
Mundur, kilkanaście medali, ileś pożółkłych zdjęć oraz, co najbardziej inspirujące, wspomnienia, barwnie przekazywane kolejnym pokoleniom. I na tym pogorzelisku wystarczyła mała iskra, która roznieciła płomień.
W maju 1995 roku odbyło się zebranie założycielskie a 3 października tegoż roku Sąd Wojewódzki w Bydgoszczy dokonał rejestracji bractwa jako stowarzyszenia. W niecałe 12 miesięcy cały ówczesny skład osobowy uszył sobie wybrany przez nas wtedy ubiór organizacyjny jakim miał być garnitur polski czyli kontusz. Z czasem jednak powróciliśmy do historycznego ubioru czyli kurtki mundurowej i kapelusza. Równocześnie zaprojektowane i wykonane zostały sztandar bractwa oraz łańcuch królewski. Krótko po rejestracji zostaliśmy przyjęci do Zjednoczenia Kurkowych Bractw Strzeleckich. Ten bardzo intensywny okres obfitował również w liczne wyjazdy naszych braci często z rodzinami na uroczystości w innych bractw w kraju. W lipcu 1996 roku pierwsze święto strzeleckie odrodzonego bractwa – pierwsze publiczne wystąpienia, strzelanie królewskie i poświęcenie sztandaru. Znowu bracia strzelcy wrócili na trasy pochodu ulicami naszego miasta. To było to …
Życiu odrodzonego bractwa rytm nadają terminy kalendarzowe, które wynikają z naszej tradycji oraz świąt kościelnych i państwowych czy uroczystości lokalnych. Do nich w kolejności należy zaliczyć: dzień Patrona strzelców Świętego Sebastiana, Królewski Bal Kurkowy wyprawiany w karnawale przez kolejnego Króla Kurkowego z tradycyjną „Kolendą u Bractwa”, obchody Powrotu Tucholi do Polski w 1920r, coroczny Sejmik Bractwa, Boże Ciało, dzień Świętego Józefa Rzemieślnika, strzelanie żniwne, rocznica wybuchu II Wojny Światowej, Święto Niepodległości, wigilijne spotkanie opłatkowe. Są też momenty smutne dla naszej społeczności, gdy odprowadzamy na wieczny spoczynek naszych braci a także członków ich rodzin.
Społeczność bractwa stała się też w pewnym sensie naszą wspólną rodziną, gdyż z licznym udziałem braci i sióstr, w siedzibie bractwa i nie tylko, odbywają się uroczystości o charakterze rodzinnym takie jak: urodziny, wesela dzieci, różne jubileusze itp. Niektóre stają się cykliczne tak jak od kilkunastu lat trwający spływ jeziorami cekcyńskimi. Bardzo często tym wydarzeniom towarzyszy krótki turniej strzelecki.
Szczególne miejsce w kalendarzu zajmuje święto bractwa, które organizowane jest corocznie w lipcu. Zazwyczaj święto trwa dwa lub trzy dni. Rozpoczyna się pożegnaniem „starego” króla. Wtedy to całe bractwo oddaje jemu po raz ostatni honory a król podejmuje wszystkich biesiadą. W kolejnym dniu odbywa się strzelanie królewskie oraz komers bractwa z wpisem do księgi królewskiej. Następnie bracia z siostrami oraz z gośćmi udają się do kościoła na mszę świętą w intencji bractwa, podczas której proklamowany jest nowy król kurkowy z małżonką oraz rycerzami i wręczane są im insygnia. Całość dopełnia turniej strzelecki oraz raut królewski. W ciągu ostatnich 30 lat 17 braci dostąpiło zaszczytu bycia królem kurkowym, w tym niektórzy po kilka razy.
Ponadto kalendarz bractwa uzupełniają liczne wyjazdy na turnieje strzeleckie oraz inne wydarzenia organizowane przez zaprzyjaźnione bractwa z terenu naszego kraju. Nie ma praktycznie chyba żadnego bractwa w Polsce, którego nie odwiedzili nasi bracia. Nasza działalność stała się również inspiracją dla powstania bądź odrodzenia kilku bractw.
Osobne, szczególne miejsce zajmują kontakty z bractwami z zagranicy. Na przestrzeni trzydziestu lat bractwo nasze uczestniczyło w kilkudziesięciu wydarzeniach organizowanych przez bractwa strzeleckie w takich krajach jak: Niemcy, Belgia, Holandia, Francja, Austria, Czechy, Chorwacja i Ukraina. Również na naszych świętach gościli licznie przedstawiciele różnych bractw z tych krajów. Bractwo stało się w pewnym sensie ambasadorem Tucholi i regionu Borów Tucholskich w Europie.
Najważniejsze jednak znaczenie w kontaktach zagranicznych zajmują Europejskie Spotkania Historycznych Strzelców. Zjednoczenie, którego jesteśmy członkiem należy do Europejskiej Wspólnoty Historycznych Strzelców – EGS. Ta federacja, do której obecnie należy ponad trzy tysiace bractwa z 10 krajów z Europy od 1955 roku organizuje europejskie spotkania pasjonatów i miłośników tradycji bractw strzeleckich. Nasze bractwo licznie uczestniczło w tych spotkaniach: w 1996 w Haaksbergen w Niderlandach, w 1998 w Krakowie, w 2000 w Garrel w Niemczech, w 2003 w Voecklabruck w Austrii, w 2006 w Heeswijk w Niderlandach, w 2009 w Kinrooi w Begii, w 2015 w Peine w Niemczech, w 2019 w Leudal w Niderlandach, w 2022 w Deinze w Belgii i w 2024 w Mondsee w Austrii. Łącznie w tych 11 spotkaniach uczestniczyło 222 sióstr i braci w ubiorach organizacyjnych.
W 2012 roku gospodarzem XVII Europejskich Spotkań Historycznych Strzelców było nasze miasto TUCHOLA a organizatorem nasze bractwo. Przez trzy dni sierpnia w Tucholi przy zabawie kultywowało historyczne tradycje się ok. 10.000 europejskich strzelców. Gościnność naszych mieszkańców jest do dzisiaj przez wielu uczestników wspominana z ogromnym sentymentem.
Bractwo nasze było organizatorem również wielu spotkań o charakterze zarówno krajowym jak i międzynarodowym takie jak np. Kongres Zjednoczenia KBS RP czy posiedzenia gremiów EGS.
Tucholskie bractwo strzeleckie cieszy się od lat uznaniem w swoim środowisku oraz wsparciem lokalnych i regionalnych władz samorządowych. W Tucholi od wielu lat jest ulica nazwana imieniem „Bractwa Kurkowego”. Członkowie bractwa od lat pełnią odpowiedzialne funkcje i stanowiska we władzach samorządowych miasta i powiatu.
Równocześnie tucholscy bracia pełnili i pełnią ważne funkcje we władzach Zjednoczenia oraz Europejskiej Wspólnoty Europejskich Strzelców.
Od 2006 roku bractwo posiada własną siedzibę zwaną Celestatem, która znajduje się na nieruchomości będącej już jego własnością. Obiekt jest ciągle modernizowany i rozbudowywany. To właśnie tam koncentruje się życie naszej organizacji. Od szeregu lat współpracujemy z wieloma instytucjami i stowarzyszeniami takimi jak: Zrzeszenie Kaszubsko Pomorskie, Stowarzyszenie Rodziców Dzieci Specjalnej Troski z Tucholi, Borowiackie Towarzystwo Kultury, Stowarzyszenie „Cisowy Łuk” z Bysławia czy Ochotnicza Straż Pożarna w Raciążu. Jednakże szczególne więzy łączą nas z Cechem Rzemiosła i Przedsiębiorczości z Tucholi. Łączy nas zarówno wspólnota historyczna ale również fakt, że wielu naszych braci jako przedsiębiorcy należy do Cechu. W ciągu roku wspólnie organizujemy wiele spotkań w tym również strzeleckich dla braci cechowej.
Byliśmy autorami i realizatorami wielu konferencji naukowych i donatorem takich inicjatyw jak np.: spiżowy pomnik ks. gen. Józefa Wryczy, witraż Świętego Sebastiana w kościele Świętego Jakuba czy samochód pożarniczy dla OSP w Raciążu. Bractwo było i jest również sponsorem wielu przedsięwzięć ubogacających naszą małą Ojczyznę.
W minionych trzydziestu latach w szeregi bractwa wstąpiły 44 osoby. W tym czasie czterech braci zmarło. Dzisiaj bractwo liczy 28 pełnoprawnych braci oraz 10 kandydatów.
Z perspektywy tych prawie 30 lat śmiało można powiedzieć, że istnienie naszego bractwa strzeleckiego kurkowym zwanego jest naszym wspólnym sukcesem. Od lat siłę naszego bractwa stanowią jego członkowie w tej liczbie zarówno bracia a także ich małżonki, gdyż one również odegrały i odgrywają znaczącą rolę naszej działalności.
(Red.)
Tekst mat. powierzone.
