Aby złagodzić i zamortyzować wzrost inflacji zrobimy wszystko, co w naszych rękach, aby Polacy mogli łatwiej przejść przez okres najbliższych miesięcy, może nawet paru kwartałów” – zaznaczył premier Mateusz Morawiecki. „Jak będzie trzeba, to w przyszłości podejmiemy kolejne działania” – dodał.
– podkreślił premier.
Jak zaznaczył szef rządu, obszar wsparcia będzie obejmował trzy najważniejsze pola: ceny paliw, energii oraz żywności. „Wszystkie nasze działania antyinflacyjne to koszt ok. 10 mld zł
Inflacja na świecie – cena wychodzenia z kryzysu wywołanego COVID-19
Obecnie świat zmaga się z inflacją, która rośnie w wielu państwach. Jest to problem globalny – mierzą się z nim wielkie gospodarki, m.in. Niemiec, Hiszpanii czy USA. Do wzrostu cen przyczynił się przede wszystkim kryzys gospodarczy spowodowany COVID-19.
Za nasz główny cel w trakcie trwania pandemii koronawirusa postawiliśmy sobie ochronę miejsc pracy i wsparcie przedsiębiorców. W ramach Tarczy Antykryzysowej do firm w całym kraju trafiło ponad 200 mld zł. W ten sposób uratowaliśmy tysiące przedsiębiorstw przed bankructwem, a kilka milionów obywateli przed bezrobociem. Polska jest także krajem o jednym z najniższych poziomów bezrobocia w Unii Europejskiej. Co równie ważne, nasz kraj – jako jeden z nielicznych w UE – już w II kwartale 2021 r. osiągnął poziom aktywności ekonomicznej sprzed pandemii.
Również w sytuacji wzrostu cen paliw, energii i żywności nie zostawiamy Polaków bez wsparcia. Przygotowaliśmy pakiet rozwiązań w ramach tzw. tarczy antyinflacyjnej, na których skorzystają gospodarstwa domowe o niskich i średnich dochodach. Co istotne, z części z nich skorzystają wszyscy Polacy.
Dodatek osłonowy – skorzysta nawet 6,8 mln gospodarstw domowych
Wzrost cen za energię elektryczną jest spowodowany m.in. wzrostem cen surowców. Aby załagodzić skutki wyższych rachunków za prąd i rosnących cen żywności, wprowadzamy dodatek osłonowy.
W ten sposób zrekompensujemy koszty VAT energii elektrycznej i podstawowych produktów spożywczych: pieczywa, wędlin, mleka i produktów mlecznych (w tym serów i masła), mięsa i jaj – w formie dodatku, ze względu na unijny zakaz redukcji stawki VAT do 0 proc.
- Dodatek zrekompensuje VAT na energię elektryczną do 0 proc. w wysokości ok. 2,1 mld zł,a także VAT do 0 proc. na żywność w wysokości ok. 1,5 mld zł.
Kto może liczyć na wsparcie? O tym zadecyduje kryterium dochodowe gospodarstw domowych, które pozwoli na objęcie pomocą finansową większej grupy osób:
- dopłata 400 zł w skali roku dla gospodarstw domowych jednoosobowych o dochodach do 2100 zł miesięcznie;
- dopłata 600 zł w skali roku dla gospodarstw domowych 2-3 osobowych o dochodach do 1500 zł na osobę miesięcznie;
- dopłata 850 zł w skali roku dla gospodarstw domowych 4-5 osobowych o dochodach do 1500 zł na osobę miesięcznie;
- dopłata 1150 zł w skali roku dla gospodarstw domowych 6. osobowychi więcej o dochodach do 1500 zł na osobę miesięcznie.
Z dodatku będzie mogło skorzystać ok. 6,8 mln gospodarstw domowych. Obowiązywać będzie zasada „złotówka za złotówkę”. Wypłata pieniędzy będzie odbywała się w dwóch ratach w 2022 r.
Zwolnienie i obniżenie akcyzy na energię elektryczną
Oprócz szczególnej pomocy najbardziej potrzebującym, którzy otrzymają dodatek, chcemy solidarnie i sprawiedliwie złagodzić negatywne efekty wzrostu cen energii elektrycznej. Są one spowodowane kryzysem gazowym oraz wzrostem cen uprawnień do emisji CO2 w unijnym systemie Europejskiego Systemu Handlu Emisjami (UE ETS).
- Zwalniamy z akcyzy gospodarstwa domowe. Oznacza to obniżkę z obecnych 5 zł/MWh do 0 zł/MWh.
- Obniżymy akcyzę na energię elektryczną dla pozostałych odbiorców do minimum UE.
Obniżony VAT na energię elektryczną
- Obniżymy stawki dla odbiorców energii za pomocą narzędzi podatkowych.
- Obniżka podatku VAT na energię elektryczną do poziomu 5 proc., z obecnego 23 proc., na 3 miesiące.
- Okres obowiązywania: styczeń-marzec 2022 r.
Obniżka VAT na energię przykładowy, szacowny kwartalny zysk wynikający z obniżek |
|||
z VAT 23% | po obniżce VAT | zysk | |
bez ogrzewania i CWU | 417 zł | 356 zł | 61 zł |
z ogrzewaniem i CWU | 2 183 zł | 1 863 zł | 319 zł |
(w przykładowych wydatkach gospodarstw domowych, źródło: GUS, URE, ARE) |
Obniżka cen paliw
Ostatnie miesiące przyniosły gwałtowny wzrost cen ropy na globalnych rynkach. Pomimo tego, że wszyscy w Europie kupują baryłkę ropy za podobną cenę, w Polsce mamy do czynienia z jednymi z najniższych cen paliw w Unii Europejskiej. Jednak dalszy niekontrolowany wzrost cen mógłby negatywnie wpłynąć na budżet gospodarstw domowych i polskich firm.
Aby ograniczyć dynamikę rosnących cen paliw:
- od 20 grudnia 2021 r. do 20 maja 2022 r. wysokość akcyzy zostanie obniżona do minimalnego poziomu dopuszczalnego w Unii Europejskiej;
- dodatkowo, od 1 stycznia do 31 maja 2022 r. paliwa zostaną zwolnione z podatku od sprzedaży detalicznej.
Obniżony VAT na gaz ziemny
Obecny kryzys na rynku gazu i związane z nimi drastyczne wzrosty cen błękitnego surowca w całej Unii Europejskiej, budzą rosnący niepokój mieszkańców – zwłaszcza przed zbliżającym się sezonem zimowym. Dlatego obniżymy stawki dla odbiorców gazu za pomocą narzędzi podatkowych.
- Obniżka podatku VAT na gaz do poziomu 8 proc., z obecnego 23 proc., na 3 miesiące – od stycznia do marca 2022 r.
Obniżka VAT na gaz przykładowy, szacowny kwartalny zysk wynikający z obniżek |
|||
z VAT 23% | po obniżce VAT | zysk | |
bez ogrzewania i CWU | 116 zł | 102 zł | 14 zł |
z ogrzewaniem i CWU | 1 145 zł | 1 006 zł | 140 zł |
(w przykładowych wydatkach gospodarstw domowych, źródło: GUS, URE, ARE) |
Oszczędności w administracji
Aby zaoszczędzić dodatkowe środki, chcemy jeszcze bardziej zwiększyć efektywność wydatków publicznych. Działania te powinny przynieść od 3 do 5 mld zł oszczędności.
- W 2022 r. ograniczymy tworzenie nowych, dotąd nieplanowanych, etatów czy urzędów w administracji publicznej.
- Wyjątkowe wzmacnianie kadrowe i finansowe będą realizowane na zasadzie 1 za 1, czyli nowy etat za zlikwidowanie innego lub znalezienie odpowiedniej przestrzeni finansowej w ramach już posiadanych środków.
- Dokonamy pogłębionego przeglądu wszystkich wydatków publicznych pod względem ich efektywności, tak by wprowadzić dodatkowe oszczędności.
- Ograniczymy również finansowanie programów w funduszach celowych, do tych już realizowanych lub ogłoszonych.
(red.)